SPEKTROSKOPIA

 

Nauka o powstawaniu i interpretacji widm powstających w wyniku oddziaływań wszelkich rodzajów promieniowania na materię rozumianą jako zbiorowisko atomów i cząsteczek. Spektroskopia jest też często rozumiana jako ogólna nazwa wszelkich technik analitycznych polegających na generowaniu widm.

Spektroskopia powstała wraz z rozwojem spektroskopowych technik analitycznych, jej znaczenie wykracza jednak poza same te techniki. Np. dyskusja na temat przyczyn złożoności elektromagnetycznego widma absorpcyjnego atomu wodoru stała się motorem rozwoju teorii kwantowej.

Techniki spektroskopowe dzieli się ze względu na naturę promieniowania stosowanego w danej technice:

bullet Techniki oparte na promieniowaniu elektromagnetycznym:
bullet spektroskopia Ramana
bullet spektroskopia IR
bullet spektroskopię UV-VIS
bullet spektroskopia fourierowska
bullet spektroskopia rentgenowska
bullet spektroskopia NMR
bullet spektroskopia EPR
bullet spektroskopia dielektryczna
bullet spektroskopia plazmowa
bullet dichroizm kołowy
bullet Techniki oparte na promieniowaniu cząstkami:
bullet spektroskopia elektronowa
bullet spektroskopia neutronowa
bullet spektroskopia mas
bullet spektroskopia sił atomowych
bullet Techniki oparte na falach akustycznych
bullet spektroskopia akustyczna

Techniki spektroskopowe dzieli się też ze względu na rodzaj oddziaływania promieniowania z badanym ciałem:

bullet Spektroskopia inwazyjna – bada widma powstające na skutek niszczenia struktury analizowanej substancji przez przechodzące przez nią promieniowanie. Można tu badać zarówno widma promieniowania powodującego niszczenie po jego przejściu przez substancję, jak i widma produktów rozpadu.
bullet Spektroskopia absorpcyjna – bada widma powstające po przejściu promieniowania przez warstwę analizowanej substancji.
bullet ESA - Absorpcja ze stanów wzbudzonych
bullet Spektroskopia emisyjna – bada widma, które emituje badana substancja po poddaniu jej działaniu określonego oddziaływania fizycznego – czasami bada się też widma emitowane spontanicznie.
bullet Spektroskopia odbiciowa – bada widma, które powstały w wyniku odbicia się promieniowania od powierzchni analizowanej substancji – jej odmianą jest:
bullet Spektroskopia rozproszeniowa – która bada widma powstałe w wyniku rozpraszania się promieniowania przechodzącego przez gazowe lub cieczowe zawiesiny analizowanej substancji.

Łącząc różne rodzaje promieniowania z różnymi sposobami jego oddziaływania z badaną próbką otrzymuje się rozmaite techniki spektroskopowe. Np. różne techniki spektroskopowe dają możliwość uzyskania różnych informacji o badanej substancji – od jej składu atomowego, przez jej budowę chemiczną, aż po strukturę jej powierzchni. Techniki spektroskopowe stosuje się masowo w chemii, fizyce, astronomii i w wielu przemysłach.